بازگشت
تحولات افغانستان در چشم انداز نشست وزرای خارجه ناتودر برلین
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

با پایان یافتن فصل سرما و آمدن بهار جبهات نبرد در افغانستان نیز گرم تر گردیده و خشونتها نسبت به گذشته بیشتر شده است. اما در کنار شعله های آتش نبرد، تلاش های سیاسی گسترده ای در افغانستان و کشورهای غربی در جریان است، نشست وزرای خارجه کشورهای عضو ناتو در آلمان و تلاش برای برگزاری لوی جرگه جهت تصویب ایجادپایگاههای دایمی امریکا در افغانستان و برگزاری کنفرانس بن 2 از مهمترین تلاش های سیاسی است که در مورد افغانستان جریان دارد.

وزاری کشورهای عضو ناتو روز پنج شنبه هفته گذشته در برلین جمع شدند تا روی موضوعات مختلف صحبت کنند، هرچند هدف اصلی این نشست بررسی اوضاع  لیبیا بود، اما دومین موضوعی که در این نشست مطرح گردید، موضوع افغانستان بود، به همین دلیل وزیر خارجه افغانستان آقای زلمی رسول افغانستان در رأس یک هیأت عالیرتبه نیز در این نشست شرکت کرد. مهمترین موضوعی که در این نشست در باره افغانستان مطرح گردید، مسئله انتقال مسئولیت های امنیتی به افغانها بود.

 همانطوری که در نشست سران ناتو در لیسبون پرتقال در سال گذشته تصویب کردند که در سال جاری روند انتقال مسئولیت به افغانها به تدریج اغاز گردد و نیروهای ناتو خروج تدریجی خود را از افغانستان در سال جاری آغاز نموده و در سال 2014 تکمیل نماید، اما این هدف در صورتی محقق می شود که نیروهای امنیتی افغانستان به اندازه ای قوی و توانمند شده باشد که بتوانند، از از امنیت کشور و نیز خودشان دفاع نمایند و توان مقابله با طالبان را داشته باشند. این امر مستلزم تقویت نیروهای پولیس  و اردوی ملی از نظر تسلیحاتی است و نیاز مندی های تسلیحاتی و تجهیزاتی نیروهای مسلح افغانستان را باید ناتو تامین نماید. از سوی دیگر نیروهای مسلح افغانستان نیزمند آموز های فنی و علمی و عملی در زمینه های مختلف نظامی است، باید نیروهای مسلح کشور از نظر آموزش توان مندی های زیادی را پیدا کنند تا بتوانند در برابر نیروهای تروریسم به مقابله برخیزند.

به هرحال با توجه به چشم انداز این دو هدف و یا توجه به تحولات خونینی که در حمله بالای دفتر یوناما در مزار شریف پیش آمد و نیز مشکلات و چالش هایی که فراروی تقویت و تجهیز نیروهای مسلح افغانستان وجود دارد، وزرای خارجه ناتو در نشست آلمان یک بار دیگر موضوع افغانستان با جدیت مورد بحث قرار دادند. در این نشست وزرای خارجه تمامی کشورهای عضو ناتو بر این باوربودند که ماموریت ناتو با حضور گسترده 130 هزار نظامی، سرمایه گذاری بزرگی محسوب می شود که باید از آن بخوبی محافظت کرد. آنها هم چنین اذعان داشتند که خروج زود هنگام از افغانستان به معنی  از دست رفتن تمامی دستاوردهای ده سال گذشته  در کشور ما است. اندرس فوگ راسموسن دبیرکل ناتو گفت، ما در برلین جمع شدیم تا تصمیم مهمی را که در لیسبون گرفته بودیم دنبال کنیم و با متحدین خود دوباره برخی برنامه ها را مرور کنیم. هرچند ما مشخصا اوضاع لیبیا را مورد بحث قرار دادیم اما این بدان معنی نیست که افغانستان را فراموش کنیم.

به هرحال وزاری خارجه ناتو در این نشست، حمایت خود را از روند حکومت داری خوب و انتقال امنیت و مسئولیت به صورت تدریج به خود افغانها و حضور دوام دار کشورهای خارجی در افغانستان  ابراز داشتند. هرچند کشورهای غربی بارها نارضایتی خود را از از روند حکومت داری در افغانستان ابراز داشته اند و بارها گفته است که دولت افغانستان باید در برابر روند رو به گسترش فساد به مقابله برخیزد، اما چنین تلاش هایی بی نتیجه بوده است، به همین دلیل در نشست برلین وزرای خارجه اعضای ناتو فقط به یک تذکر در مورد حکومت داری خوب بسنده کردند و بیشتر روی روند انتقال مسئولیت های امنیتی به افغانها و نیز حضور دوام دار در افغانستان بحث کردند.

 در مورد انتقال مسئولیت هیا امنیتی به نیروهای مسلح افغانستان قرار شده است که طی سه سال( 2011- 2014) مبلغ 20 میلیارد دارد، صرف تجهیز و تقویت نیروهای مسلح افغانستان شود تا در سایه این امکانات و کمک ها بتواند، ارتش افغانستان توان مقابله با تروریسم را پیدا کند. البته درعین حالی که کشورهای غربی این مبلغ را کمک می کند، تردیدهای زیادی وجود دارد که آیا نیروهای مسلح افغانستان با توجه به وضعیت موجود کشور توان مقابله با تروریسم را در آینده پیدا خواهد توانست یانه؟ آیا روند آموزش نیروهای مسلح کشور با بن بست مواجه نخواهد شد؟ آیا این نیروهای مسلح افغانستان که بیشتر شان را افراد بیسود تشکیل می دهند، توان آموزش های بیشتر و بهتر را خواهند داشت یانه؟ با نفوذ  عوامل طالبان در داخل نیروهای مسلح چه باید کرد؟ آیا راهی وجود دارد که جلو نفوذ آن ها را گرفت؟ ایا باز هم روند ترور و حملات انتحاری بالای مربیان خارجی نیروهای مسلح توسط عوامل تفوذی طالبان تکرار خواهد شد؟

به هرحال اینها سئولات متعددی است که پاسخ روشنی ندارد و باید آینده آن را پاسخ بدهد و به همین دلیل امریکا طرحی را برای حضور دایمی نظامی در افغانستان روی دست دارد، این طرح هرچند هنوز مورد تایید دولت افغانستان و امریکا قرار نگرفته است و هنوز هم جزئیات آن روی کاغذ نیامده است و قرار است در آینده نزدیک با تشکیل لوی جرگه این موضوع از سوی افغانستان به بحث گرفته شود، اما وزرای خارجه کشورهای عضو ناتو نیز در نشست برلین حمایت خود  را از حضور دایمی امریکا در افغانستان با عبارت" حضور دوام دار کشورهای خارجی در افغانستان" حمایت خود را زا این طرح ابراز داشتند.

 این نشست موضوع جدیدی را نیز در مورد افغانستان مطرح ساخت و آن برگزاری کنفرانس "بن 2" در آینده نزدیک در مورد افغانستان است، البته این کنفرانس نقریبا دو ماه است که بر سر زبانها افتاده است و در این مورد تحلیل ها و صحبت ها متعددی در محافل سیاسی مطرح بود، اما هیچ گاه موضوعات این کنفرانس و زمان آن روشن نبود. در این جلسه تاریخ برگزاری کنفرانس بن 2 مطرح گردید و از اصل برگزاری آن حمایت شد. قرار است کنفرانس بن دوم در تاریخ 24 عقرب سال جاری در آلمان دایر شود.

 البته تا پیش از این تحلیل ها منفی در مورد کنفرانس بن 2 بود و گفته می شد که هدف اصلی از کنفرانس بن 2 این است که در سایه این نشست، زمینه حضور طالبان را در دولت افغانستان فراهم نمایند و در واقع ایجاد تغییرات اساسی در توافقنامه کنفرانس بن 1  در سال 2001است که زمینه ساز استقرار نظام دموکراسی در کشور گردید. اما اکنون برخی از موضوعات این کنفرانس کمی روشن تر گردیده است، نعلوم می شود که ادغام گروه طالبان در بدنه دولت یکی از موضوعات مهم این کنفرانس می باشد و موضوعات مهم دیگری نیز وجود دارد که در این کنفرانس مورد بحث قرار خواهد گرفت. براساس گزارش رسانه ها، نشست بن دوم که رهبری آن را افغانستان برعهده خواهد داشت ، روی چگونگی روند انتقال امنیت به نیروهای مسلح افغانستان ،  روند و نتایج گفتگوها با مخالفان و چگونگی ادغام مجدد آنها به دولت و حضور آنان در قدرت سیاسی کشور و نیز نهادینه شدن تعهدات و همکاری های دراز مدت کشورهای با  دولت افغانستان بویژه از سال 2015 تا سال 2025 میلادی که قسمت عمده مسئولیت ها به دوش نیروهای مسلح افغانستان می افتد، متمرکز خواهد بود.

به هرحال موضوع کنفرانس بن 2 نیاز به بحث های بیشتری دارد، اما آن چه از نشست وزرای عضو ناتو در برلین برمی اید این است که کارهای سیاسی در بخش های مختلف در کنار جبهات نبرد، نیز آغاز گردیده است، هرچند که جبهات نبرد و تلاش های سیاسی مسیرهای مستقل خود را دنبال می کند، اما تردیدی نیست که نتایح تلاش های سیاسی ارتباط تنگاتنگ در جبهات نبرد و میزان خشونت ها در افغانستان دارد.


April 16th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات